از انواع چشمی دزدگیر، چشم‌پوشی نکنید! اگر قصد خرید دزدگیر دارید، حتما اسم چشمی دزدگیر به گوش شما خورده است. چشمی دزدگیر یکی از مهمترین اجزای دزدگیر است و حتما در زمان خرید بهترین دزدگیر منزل، علاوه بر تحقیق در مورد پنل دزدگیر، در مورد چشمی مناسب هم تحقیق کنید تا بتوانید بهترین چشمی متناسب با نیاز خود را انتخاب کنید.
امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشر به شمار می‌رود و چه در خانه باشیم، چه در محل کار یا فروشگاه، همیشه دغدغه‌مان محافظت از دارایی‌ها و آرامش خانواده‌مان است. سیستم‌های امنیتی به‌ویژه دزدگیرها به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارها برای پیشگیری از سرقت شناخته شده‌اند. اما آنچه دزدگیرها را به ابزارهایی هوشمند و قابل اطمینان تبدیل میکند، «چشمی دزدگیر» است؛ وسیله کلیدی که با شناسایی حرکت یا شرایط خاص، به دزدگیر فرمان هشدار می‌دهد. در این مقاله با ما همراه باشید تا به‌طور کامل با انواع چشمی دزدگیر، کاربردهای آن‌ها و نحوه عملکردشان آشنا شوید.
کاربرد انواع چشمی دزدگیر
چشمی‌های دزدگیر بسته به نوع و محل استفاده، نقش‌های متفاوتی ایفا می‌کنند. برخی برای فضاهای داخلی مناسب هستند، برخی دیگر برای فضای باز. برخی تنها به حرکت واکنش نشان می‌دهند، برخی دیگر به گرما، نور یا ارتعاش ولی هدف اصلی همه آن‌ها تشخیص ورود غیرمجاز و هشدار به موقع به پنل مرکزی و سپس به صدا درآمدن آژیر دزدگیر است.
استفاده صحیح از چشمی‌ها باعث می‌شود تا نه‌تنها از سرقت جلوگیری شود، بلکه از هشدارهای اشتباه (False Alarm) نیز جلوگیری گردد. همچنین، چشمی‌های خاصی وجود دارند که برای شرایط ویژه‌ای مانند حضور حیوان خانگی، شکستن شیشه و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب درست چشمی دزدگیر اماکن متناسب با موقعیت و نیاز، می‌تواند تأثیر زیادی در افزایش امنیت و آرامش خاطر داشته باشد.
انواع چشمی دزدگیر
در ادامه با انواع رایج چشمی‌های دزدگیر سیم کارتی آشنا می‌شویم و به‌طور دقیق، عملکرد و موارد استفاده هر کدام را بررسی می‌کنیم.
چشمی الکترونیک ساده
این نوع چشمی یکی از ابتدایی‌ترین و رایج‌ترین مدل‌هاست که معمولاً در فضاهای داخلی و کوچک استفاده می‌شود. عملکرد آن بر اساس امواج مادون قرمز غیرفعال (PIR) است که با تشخیص تغییرات دمایی حاصل از حرکت انسان یا حیوان، واکنش نشان می‌دهد. این چشمی‌ها به دلیل قیمت مناسب، نصب آسان و مصرف کم برق، گزینه‌ای اقتصادی برای مصارف خانگی به شمار می‌آیند.
چشمی فضای مسقف یا پت دوبل
چشمی‌های پت دوبل که به آن‌ها Dual PIR نیز گفته می‌شود، برای فضاهای داخلی طراحی شده‌اند. این چشمی‌ها از دو حسگر مجزا بهره می‌برند که باید هم‌زمان تحریک شوند تا آلارم فعال شود. این ویژگی باعث می‌شود که احتمال هشدار اشتباه کاهش یابد. چشمی‌های پت معمولاً نسبت به حرکت حیوانات خانگی با وزن مشخص (معمولاً تا ۲۰ کیلوگرم) حساسیت کمتری دارند، بنابراین برای خانه‌هایی با حیوان خانگی بسیار مناسب‌اند.
چشمی الکترونیک حساس به وزن
نسخه‌ای پیشرفته‌تر از چشمی‌های PIR است که توانایی تفکیک حرکت انسان و حیوان را با دقت بالاتری دارد. این چشمی‌ها معمولاً دارای الگوریتم‌های پردازش سیگنال هستند که وزن، ابعاد و نوع حرکت را تحلیل می‌کنند. در نتیجه هشدارهای کاذب در آن‌ها به حداقل می‌رسد.
چشمی فضای باز پیرامونی
این چشمی‌ها برای محیط بیرونی طراحی شده‌اند و مقاومت بالایی در برابر شرایط آب‌وهوایی مختلف دارند. در این چشمی‌ها معمولاً از ترکیب تکنولوژی‌های مختلف (مانند PIR و مایکروویو) استفاده می‌شود تا دقت تشخیص افزایش یافته و از هشدار اشتباه جلوگیری شود. همچنین طراحی آن‌ها به‌گونه‌ای است که در برابر نور خورشید، بارش باران، گردوغبار و حشرات نیز عملکرد پایداری دارند.
چشمی دزدگیر بی‌سیم
در چشمی‌های وایرلس، ارتباط بین حسگر و پنل مرکزی از طریق امواج رادیویی برقرار می‌شود. این چشمی‌ها مناسب فضاهایی هستند که امکان سیم‌کشی دشوار یا غیرممکن است، یا در پروژه‌هایی که نیاز به نصب سریع وجود دارد. باتری قابل شارژ یا قابل تعویض دارند و برخی مدل‌های پیشرفته، میزان باتری را به‌صورت هوشمند به پنل گزارش می‌دهند.
چشمی حساس به ضربه
این چشمی‌ها که به سنسورهای شوک یا ویبره نیز معروف‌اند، برای شناسایی ضربه، لرزش یا فشار ناگهانی طراحی شده‌اند. معمولاً در نزدیکی درها، پنجره‌ها یا دیوارهایی که احتمال ورود غیرمجاز از آن‌ها وجود دارد، نصب می‌شوند. این چشمی‌ها می‌توانند اولین خط هشدار قبل از ورود فیزیکی فرد به داخل باشند.
چشمی دزدگیر پرده‌ای
چشمی‌های پرده‌ای (Curtain PIR) دارای زاویه دید محدود و باریک هستند. آن‌ها معمولاً مانند یک دیوار نوری نامرئی در امتداد پنجره‌ها، درهای کشویی، راهروهای باریک یا بالکن‌ها عمل می‌کنند. با عبور شخص از این مسیر خطی، هشدار فعال می‌شود. این نوع چشمی برای ایجاد لایه‌های امنیتی نقطه‌ای بسیار کاربردی است.
چشمی دزدگیر مگنتی
سنسورهای مغناطیسی (مگنت) از دو بخش تشکیل شده‌اند که معمولاً یکی روی چهارچوب و دیگری روی قسمت متحرک (مثلاً در یا پنجره) نصب می‌شود. به محض جدا شدن این دو بخش از یکدیگر (باز شدن در یا پنجره)، اتصال قطع شده و آلارم به صدا درمی‌آید. نصب آسان، قیمت مناسب و مصرف انرژی پایین از مزایای این چشمی‌هاست.
چشمی دزدگیر دستی
این مدل به کاربر این امکان را می‌دهد که در مواقع مشخص، سنسور را فعال یا غیرفعال کند. مثلاً در مغازه‌هایی که در طول روز رفت‌وآمد آزادانه انجام می‌شود و فقط شب‌ها نیاز به حفاظت دارند. این چشمی بیشتر برای افزایش انعطاف‌پذیری سیستم استفاده می‌شود.
چشمی شکست شیشه
سنسورهای شکست شیشه با تحلیل فرکانس صوتی یا لرزش ناشی از شکستن شیشه فعال می‌شوند. این سنسورها مخصوص پنجره‌های بزرگ، ویترین فروشگاه‌ها یا ساختمان‌هایی با سطوح شیشه‌ای وسیع طراحی شده‌اند. با شنیدن صدای خاص شکست شیشه، بدون نیاز به ورود فیزیکی، سیستم هشدار فعال می‌شود.
چشمی بیم لیزر
در این سیستم‌ها، یک فرستنده و گیرنده وجود دارد که با تابش یک پرتو لیزری یا فروسرخ نامرئی، محدوده‌ای را زیر نظر می‌گیرند و با عبور فرد از این محدوده و قطع شدن پرتو، آلارم به‌صدا درمی‌آید. این چشمی‌ها معمولاً در فضای باز، اطراف ویلاها یا مجتمع‌های مسکونی نصب می‌شوند و از امنیت و دقت بالایی برخوردارند.
چشمی حساس به نور
این نوع چشمی با تغییر در شدت نور محیط واکنش نشان می‌دهد. مثلاً در شرایطی که چراغ ناگهان روشن یا خاموش شود یا نور غیرمنتظره‌ای به محیط بتابد. این مدل معمولاً به‌عنوان چشمی کمکی به همراه سایر چشمی‌ها استفاده می‌شود.
چشمی حساس به دما
چشمی‌هایی که تغییرات دمایی غیرعادی را شناسایی می‌کنند. مثلاً افزایش ناگهانی دما به‌دلیل حضور انسان، یا کاهش دما در اثر باز شدن در یخچال یا سردخانه را تشخیص می دهند. همچنین در سیستم‌های اعلام حریق نیز از این نوع چشمی‌ها استفاده می‌شود.
چشمی ارتعاشی
طراحی‌شده برای تشخیص لرزش‌های غیرعادی در سطوحی مانند دیوار، سقف یا گاوصندوق. این چشمی‌ها در برابر سوراخ‌کاری، حفاری یا ضربه با ابزار واکنش نشان می‌دهند و در سیستم‌های امنیتی حساس مانند بانک‌ها کاربرد دارند.
چشمی خطی
چشمی‌های خطی تنها یک مسیر خاص را پوشش می‌دهند. آن‌ها معمولاً به‌صورت دو طرفه (فرستنده و گیرنده) نصب می‌شوند و اگر فردی از مسیر آن‌ها عبور کند، هشدار فعال می‌شود. مناسب برای راهروها، ورودی‌های کنترل‌شده و فضاهای محدود هستند.
جمع‌بندی
چشمی دزدگیر به‌عنوان سنسور سیستم‌های هشداردهنده و یکی از مهمترین لوازم جانبی دزدگیر نقش تعیین‌کننده‌ای در شناسایی سریع و دقیق تهدیدات امنیتی دارد. با وجود تنوع بالای این حسگرها، آگاهی از عملکرد، مزایا و محدودیت‌های هر نوع، شرط اصلی یک انتخاب هوشمندانه است.
اینکه بدانیم در چه مکانی از چه نوع چشمی استفاده کنیم، نه تنها بهره‌وری سیستم را افزایش می‌دهد، بلکه در کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از هشدارهای اشتباه نیز نقش مهمی ایفا میکند. از چشمی‌های داخلی ساده گرفته تا چشمی‌های تخصصی برای فضای باز، حساس به نور، دما یا لرزش؛ هرکدام پاسخ‌گوی یک نیاز خاص هستند.
در نهایت، ترکیب صحیح این حسگرها با طراحی اصولی سیستم امنیتی، می‌تواند آرامش خاطر و امنیت واقعی را برای کاربران به ارمغان آورد. بنابراین، اگر به دنبال ارتقای امنیت مکان خود هستید، حتماً قبل از انتخاب چشمی مناسب، با یک مشاور یا متخصص در این حوزه مشورت کنید.
